OPUCHLIZNA I OBRZĘKI

Naczynia limfatyczne występują właściwie we wszystkich narządach i tkankach ciała, z najważniejszych rodzajów struktur – węzłów chłonnych i naczyń limfatycznych. Układ naczyń limfatycznych składa się z sieci powierzchownej i głębokiej. W przeciwności do układu żylnego, gdzie układ powierzchowny odpowiada zaledwie za 10% przepływu w kończynach, powierzchowny układ limfatyczny odprowadza 80% limfy. Za ok. 20% przepływu limfatycznego odpowiadają naczynia głębokie. Układ powierzchownych naczyń limfatycznych jest szczególnie intersujący, gdyż można na niego bezpośrednio oddziaływać poprzez zabiegi terapeutyczne z zastosowaniem manualnego drenażu limfatycznego, obejmującego różne obszary lub kwadranty. Każdy z kwadrantów ma własny ośrodek limfatyczny (ugrupowania węzłów chłonnych zbiorczych, tzw. podregionalnych), do którego spływa limfa. Granice między tymi kwadrantami nazywane są działami wodnymi. Układ naczyń limfatycznych w skórze tworzą trzy sieci. Układ ten rozciąga się od powierzchni do obszarów położonych głębiej, lecz nie głębiej niż warstwa skóry właściwej, i za pośrednictwem dopływów kieruje limfę do ośrodka (centrum) limfatycznego odpowiedniego kwadrantu.

Termin obrzęk można zdefiniować jako nagromadzenie płynu w przestrzeni śródmiąższowej (międzykomórkowej). Dziewięćdziesiąt procent obrzęków ma charakter śródmiąższowy, a 10% wewnątrzkomórkowy. Obrzęk śródmiąższowy charakteryzuje się widocznym i wyczuwalnym obrzękiem tkanki, która zapada się i pozostaje w takim stanie przez pewien czas po uciśnięciu (obrzęk ciastowaty). Nagromadzenie płynu śródmiąższowego występuje często i może być normalnym zjawiskiem w przypadku przekrwienia aktywnego lub biernego (np. w przypadku normalnego obrzęku hydrostatycznego po długotrwałym pozostawaniu w pozycji stojącej). W kontekście patologicznym obrzęk zazwyczaj towarzyszy niewydolności serca, nerek, wątroby, ciężkiej niewydolności żylnej.

Z cellulitem mogą być związane trzy formy obrzęku – żylny, limfatyczny i tłuszczowy.